Met een reeks workshops in kader van het ‘citizen science’-project HasselAIR krijgen inwoners van stad Hasselt de kans om via zelfgebouwde fijnstofsensoren de luchtkwaliteit in hun straat in kaart te brengen. Hasselt bouwt zo in samenwerking met hogeschool UCLL een breed burger-meetnetwerk uit, als uitbreiding op de 37 snuffelpalen. De interesse van Hasselaren is alvast enorm: de eerste workshops zijn reeds volzet.

Dat het Hasselt ‘metens’ is met het verbeteren van de luchtkwaliteit is duidelijk. Begin februari presenteerden hogeschool UCLL en het stadsbestuur al de eerste van 37 ‘snuffelpalen’:weerbestendige kastjes met een reeks kleine sensoren die op elk moment de samenstelling van de lucht meten. HasselAIR vult met honderden meer eenvoudige sensoren dit netwerk binnen de grote ring verder aan.

 “De HasselAIR-sensor meet exclusief fijn stof (PM2.5 en PM10). Een bewuste keuze, want dat zijn voor het grote publiek de bekendste boosdoeners van luchtverontreiniging. Bovendien maakt de focus op één type parameter dat we minder onderdelen nodig hebben voor de sensoren en wordt het bouwen makkelijker. Op deze manier kan elke Hasselaar die binnen de grote ring woont er tijdens onze workshops mee aan de slag”, zegt Ilse Vermeulen, projectleider UCLL. “De eerste workshops gaan door op 28 maart en 30 april in ’t Scheep en zijn reeds volzet. In een latere fase worden ook Hasseltse lagere scholen betrokken in samenwerking met de Techniek- en Wetenschapsacademie van UCLL.”

 De naam van het project maakt duidelijk dat we bruggen willen slaan tussen Hasselaren en hun leefomgeving.

Tijdens de workshop leren deelnemers hoe de sensor werkt, hoe de onderdelen bij mekaar worden gevoegd  en hoe ze hun afgewerkte sensor kunnen verbinden met het internet. De meetresultaten zijn na het ophangen voor iedereen (geanonimiseerd) zichtbaar via het platform Luftdaten.info. Dat platform komt overgewaaid uit Duitsland en wordt ondertussen wereldwijd door burgers gebruikt om op een laagdrempelige wijze meetresultaten te delen.

Ook in België zijn er al heel wat sensoren op aangesloten: zo gingen onder meer Leuven en Gent Hasselt al voor in het uitbouwen van een stadsbreed netwerk. De koppeling met professionele sensoren actief in de snuffelpalen is echter uniek in België. Ilse Vermeulen: “We gebruiken de HasselAIR-sensoren om ons eigen snuffelpalennetwerk uit te breiden en te verfijnen. Zo krijgen we accurate én actuele metingen van de luchtkwaliteit.”

Schepen van Klimaat Joost Venken is erg tevreden met de grote interesse in HasselAIR. “De naam van het project maakt duidelijk dat we bruggen willen slaan tussen Hasselaren en hun leefomgeving. Door burgers actief te betrekken in het maakproces van deze sensoren en ze deze sensoren daarna thuis te laten ophangen, maken we de problematiek van luchtkwaliteit tast- en zichtbaar”, zegt Venken.

Ook in Hasselt kan en moet het beter op vlak van luchtkwaliteit

“Concrete meetresultaten, verzameld door onze inwoners zelf, vergroten dan weer het draagvlak voor maatregelen om de luchtkwaliteit te verbeteren. Ik ben er zeker van dit project stof tot fijne gesprekken tussen buren zal opleveren en aanzetten tot acties. Want ook in Hasselt kan en moet het beter op vlak van luchtkwaliteit.”

De workshops in maart en april zitten dus al vol, maar UCLL en stad Hasselt voorzien sowieso nog twee extra workshops voor burgers. Concrete data volgen.