De Vlaamse regering, bij monde van Vlaams minister voor Omgeving en Natuur Joke Schauvliege, heeft beslist om de 15 m3 'gratis' water af te schaffen. "Ze doet dat onder het motto 'de vervuiler betaalt' en daar kan niemand tegen zijn", zegt Joost Venken, Hasselts schepen van Milieu en Duurzaamheid. "Toch is het een gemakkelijkheidsoplossing, want water wordt niet alleen verbruikt door de gezinnen, maar ook door bv. de industrie en - in hoge mate - door de landbouw, die andere bevoegdheid van de Vlaamse excellentie."

110 LITER PER DAG - 7.400 LITER PER DAG

Volgens cijfers van de Watergroep verbruikt élke gemiddelde Vlaming dagelijks 110 liter water. Volgens cijfers van het Wereldnatuurfonds is de wérkelijke watervoetafdruk - die alleen gaat over zuiver en zoet water - van de gemiddelde Belg 7.400 liter per dag. Dat is het dubbele van het mondiale gemiddelde en meer dan bv. Nederland of het Verenigd Koninkrijk.

INTERN & EXTERN

Vanwaar dat grote verschil? De werkelijke watervoetafdruk houdt ook en terecht rekening met het water dat nodig is voor de productie van o.m. consumptiegoederen zoals voeding of grondstoffen zoals katoen. Niet alleen in België dus, maar ook in het buitenland. Die laatste is de zgn. externe watervoetafdruk. In België is de verhouding 25% intern en 75% extern. Voor elke liter water die we in het binnenland gebruiken en die van het binnenland afkomstig is, zijn er drie gebruikt in het buitenland. Die drie liter worden evenwel hier 'geconsumeerd'. Voor elke rundvleesburger die de Vlaming eet, voor elk katoenen T-shirt dat hij draagt zijn -tig liters water nodig geweest. Ter illustratie: de productie van 1 rundvleesburger vraagt gemiddeld 2.635 liter water, de teelt van 1 kg katoen liefst 11.000 liter, ...

LANDBOUW: 93,6%

"Wanneer je het vanuit dat kader bekijkt en zowel de interne als de externe watervoetafdruk meerekent, liggen de verhoudingen als volgt", zegt Venken. "93,6% van het totaal van het water wordt gebruikt voor de landbouw, 3,5% door de industrie en slechts 2,9% wordt ingezet voor huishoudelijk gebruik. Natuurlijk moeten gezinnen spaarzaam omspringen met water en natuurlijk mag daar een correcte prijs voor worden betaald, maar eigenlijk kan je stellen dat de maatregel van de Vlaamse regering gelijkstaat aan schieten met een kanon op een mug."

VERANDEREND CONSUMPTIEPATROON

Bedrijven kunnen volgens Venken aangemoedigd worden om hun watervoetafdruk te berekenen en zo over te gaan tot een meer efficiënt - lees: duurzaam - gebruik ervan. "Dat zou ook bij de landbouw moeten gebeuren. Maar je mag ook de boeren niet met alle zonden Israëls overladen. Zij produceren wat de markt vraagt. En dan kom je onherroepelijk bij de vraag naar een veranderend consumptiepatroon: duurzamer gaan eten, leven, kleden, ... En wel om twee redenen: 1. Veel van de landen, met name in het Zuiden, waar wij grondstoffen aan onttrekken kampen nu al met watertekorten en 2. In Vlaanderen moeten we toch ook stilletjesaan uitkijken hoe het zit met onze voorraden."

GEZAMENLIJKE VERANTWOORDELIJKHEID

Venken beseft dat deze boodschap misschien moeilijker te behappen is dan het droogweg stijgen van de prijzen, maar het gaat, zo meent hij, om een gezamenlijke verantwoordelijkheid. "Het wijzigen van een levensstijl - minder vlees eten, om maar iets te noemen - is moeilijk, maar als we het nu niet doen zullen we er op middellange termijn toe genoodzaakt zijn.